ปัจจุบัน กฏหมายควบคุมอาคาร ได้กำหนดกฏเกณฑ์
ในการตรวจสอบอาคาร เพื่อความปลอดภัย ของผู้ใช้
อาคาร เพื่อให้ทุกคนได้รับความปลอดภัยในการใช้
อาคารดังกล่าว แล้วเมื่อมีเจ้าหน้าที่ ของทางราชการเข้ามา
เขาก็จะตรวจตราตาม หัวข้อหลักๆ ต่อไปนี้ครับ
การตรวจสอบความมั่นคงแข็งแรงของอาคาร
• การต่อเติมดัดแปลงปรับปรุงอาคาร
• การเปลี่ยนแปลงน้ำหนักบรรทุกบนพื้นอาคาร
• การเปลี่ยนสภาพการใช้อาคาร
• การเปลี่ยนแปลงวัสดุก่อสร้างหรือวัสดุตกแต่งอาคาร
• การชำรุดสึกหรอของอาคาร
• การวิบัติของโครงสร้างอาคาร
• การทรุดตัวของฐานรากอาคาร
การตรวจสอบระบบและอุปกรณ์ประกอบของอาคารๅ
1) ระบบบริการและอำนวยความสะดวก
• ระบบลิฟต์
• ระบบบันไดเลื่อน
• ระบบไฟฟ้า
• ระบบปรับอากาศ
2) ระบบสุขอนามัยและสิ่งแวดล้อม
• ระบบประปา
• ระบบระบายน้ำเสียและระบบบำบัดน้ำเสีย
• ระบบระบายน้ำฝน
• ระบบจัดการมูลฝอย
• ระบบระบายอากาศ
• ระบบควบคุมมลพิษทางอากาศและเสียง
3) ระบบป้องกันและระงับอัคคีภัย
• ประตูหนีไฟ บันไดหนีไฟและทางหนีไฟ
• เครื่องหมายและไฟป้ายทางออกฉุกเฉิน
• ระบบระบายควันและควบคุมการแพร่กระจายควัน
• ระบบไฟฟ้าสำรองฉุกเฉิน
• ระบบลิฟต์ดับเพลิง
• ระบบสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้
• ระบบการติดตั้งอุปกรณ์ดับเพลิง
• ระบบจ่ายน้ำดับเพลิง เครื่องสูบน้ำดังเพลิง และหัวฉีดน้ำดับเพลิง
• ระบบดับเพลิงอัตโนมัติ
• ระบบป้องกันฟ้าผ่า
การตรวจสอบสมรรถนะของระบบและอุปกรณ์ต่างๆ ของอาคาร
เพื่ออพยพผู้ใช้อาคาร
• สมรรถนะของประตูหนีไฟ บันไดหนีไฟและทางหนีไฟ
• สมรรถนะเครื่องหมาย และไฟป้ายทางออกฉุกเฉิน
• สมรรถนะระบบแจ้งสัญญาณเหตุเพลิงไหม้
การตรวจสอบระบบบริหารจัดการความปลอดภัยในอาคาร
• แผนการป้องกันและระงับอัคคีภัยในอาคาร
• แผนการซ้อมอพยพผู้ใช้อาคาร
• แผนการบริหารจัดการเกี่ยวกับความปลอดภัยในอาคาร
• แผนการบริหารจัดการของผู้ตรวจสอบอาคาร
ลักษณะบริเวณที่ต้องตรวจสอบ |||||
ผู้ตรวจสอบจะตรวจสอบ รายงาน และประเมินลักษณะ
บริเวณที่นอกเหนือจากอาคารดังต่อไปนี้
• ทางเข้าออกของรถดับเพลิง
ระบบโครงสร้าง |||||
ผู้ตรวจสอบจะตรวจสอบตามรายละเอียดดังต่อไปนี้
• ส่วนของฐานราก
• ระบบโครงสร้าง
• ระบบโครงหลังคา
สภาพการใช้งานตามที่เห็น การสั่นสะเทือนของพื้น
การแอ่นตัวของพื้น คาน หรือตง และการเคลื่อนตัวในแนวราบ
การเสื่อมสภาพของโครงสร้างที่จะมีผลกระทบต่อ
ความมั่นคงแข็งแรงของระบบโครงสร้างของอาคาร
ความเสียหายและอันตรายของโครงสร้าง เช่น
ความเสียหายเนื่องจากอัคคีภัย ความเสียหายจาก
การแอ่นตัว ของโครงข้อหมุน และการเอียงตัวของผนัง เป็นต้น
ระบบบริการและอำนวยความสะดวก |||||
ระบบลิฟต์ ผู้ตรวจสอบจะทำการตรวจสอบครอบคลุมอย่างน้อย ดังนี้
• ตรวจสอบอุปกรณ์ระบบลิฟต์
• ตรวจสอบการทำงานของลิฟต์
• ตรวจสอบการดูแลรักษา ซ่อมบำรุง มีรายงานการ
ตรวจสอบมีใบรับรองการตรวจสอบ และการทดสอบระบบในอดีตที่ผ่านมา
ระบบบันไดเลื่อน ผู้ตรวจสอบจะทำการตรวจสอบครอบคลุมอย่างน้อย ดังนี้
• ตรวจสอบอุปกรณ์ระบบของบันไดเลื่อน
• ตรวจสอบการทำงานของบันไดเลื่อน
• ตรวจสอบการดูแลรักษา ซ่อมบำรุง มีรายงานการตรวจสอบมี
ใบรับรองการตรวจสอบ และการทดสอบระบบในอดีตที่ผ่านมา
ระบบไฟฟ้า ผู้ตรวจสอบจะตรวจสอบระบบไฟฟ้าและบริภัณฑ์ไฟฟ้า ดังนี้
• สภาพสายไฟฟ้า ขนาดกระแสของสาย จุดต่อสาย และอุณหภูมิขั้วต่อสาย
• ท่อร้อยสาย รางเดินสาย และรางเคเบิล
• ขนาดเครื่องป้องกันกระแสเกินและพิกัดตัดกระแสของ
บริภัณฑ์ประธานแผงย่อย และแผงวงจรย่อย
• เครื่องตัดไฟรั่ว
• การต่อลงดินของบริภัณฑ์ ขนาดตัวนำต่อลงดิน
และความต่อเนื่องลงดิน ของท่อร้อยสาย รางเดินสาย รางเคเบิล
• ระบบไฟฟ้าของระบบลิฟต์
• ระบบไฟฟ้าของระบบปรับอากาศ
• ระบบไฟฟ้าของเครื่องสูบน้ำ
• ระบบไฟฟ้าของระบบบำบัดน้ำเสีย
• รายการอื่นตามตารางรายการตรวจสอบ
ผู้ตรวจสอบไม่ต้องตรวจสอบในลักษณะดังนี้
• วัดหรือทดสอบแผงสวิตซ์ ที่ต้องให้สายวัด
สัมผัสกับบริภัณฑ์ในขณะที่ แผงสวิตซ์นั้นมีไฟหรือใช้งานอยู่
• ทดสอบการใช้งานอุปกรณ์ป้องกันกระแสเกิน
• ถอดออกหรือรื้อบริภัณฑ์ไฟฟ้า นอกจากเพียงเปิดฝา
แผงสวิตซ์ แผงควบคุม เพื่อตรวจสภาพบริภัณฑ์
ระบบปรับอากาศ ผู้ตรวจสอบจะตรวจสอบระบบปรับอากาศ ดังนี้
• อุปกรณ์เครื่องเป่าลมเย็น (AHU)
• สภาพทางกายภาพของเครื่องเป่าลมเย็น
• สภาพการกระจายลมเย็นที่เกิดขึ้น
• สภาพของอุปกรณ์และระบบควบคุม
||||| ระบบสุขอนามัยและสิ่งแวดล้อม |||||
ผู้ตรวจสอบจะตรวจสอบระบบสุขอนามัยและสิ่งแวดล้อม ดังนี้
• สภาพทางกายภาพและการทำงานของเครื่องจักรและ
อุปกรณ์ที่ใช้ในระบบประปา ระบบบำบัดน้ำเสียและระบายน้ำเสีย
ระบบระบายน้ำฝน ระบบจัดการขยะมูลฝอย ระบบระบายอากาศ
และระบบควบคุมมลพิษทางอากาศและเสียง
• ความสะอาดของ ถังเก็บน้ำประปา
||||| ระบบป้องกันและระงับอัคคีภัย |||||
ผู้ตรวจสอบจะตรวจสอบความปลอดภัยด้านอัคคีภัย ดังต่อไปนี้
บันไดหนีไฟ ทางหนีไฟ เครื่องหมาย และไฟป้ายบอกทางออกฉุกเฉิน
ผู้ตรวจสอบจะทำการตรวจสอบครอบคลุมอย่างน้อย ดังนี้
• ตรวจสอบสภาพราวจับ และราวกันตก
• ตรวจสอบความส่องสว่างของแสงไฟ บนเส้นทาง
• ตรวจสอบอุปสรรคสิ่งกีดขวาง ตลอดเส้นทางจนถึง
เส้นทางออกสู่ภายนอก อาคาร
• ตรวจสอบการปิด – เปิดประตู ตลอดเส้นทาง
• ตรวจสอบป้ายเครื่องหมายสัญลักษณ์
ระบบระบายควันและควบคุมการแพร่กระจายควัน
ผู้ตรวจสอบจะทำการตรวจสอบครอบคลุมอย่างน้อย ดังนี้
• ตรวจสอบสภาพอุปกรณ์ พร้อมระบบอุปกรณ์ควบคุมการทำงาน
• ทดสอบการทำงานว่าสามารถใช้ได้ทันที่ เมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน
ทั้งแบบ อัตโนมัติ และแบบที่ใช้มือ รวมทั้งสามารถทำงานได้ต่อเนื่อง
โดยไม่หยุดชะงักขณะเกิดเพลิงไหม้
• การรั่วไหลของอากาศภายในช่องบันไดแบบปิดทึบที่มีระบบพัดลม
อัดอากาศ รวมทั้งการออกแรงผลักประตูเข้าบันไดขณะพัดลมอัดอากาศ
ทำงาน
• ตรวจสอบช่องเปิด เพื่อการระบายควันจากช่องบันไดและอาคาร
รวมถึงช่องลมเข้าเพื่อเติมอากาศเข้ามาแทนที่ด้วย
• ตรวจสอบการดูแลรักษา ซ่อมบำรุง และการทดสอบระบบในอดีตที่ผ่านมา
ระบบไฟฟ้าสำรองฉุกเฉิน ผู้ตรวจสอบจะทำการตรวจสอบครอบคลุมอย่างน้อย ดังนี้
• ตรวจสอบสภาพและความพร้อมของแบตเตอรี่ เพื่อสตาร์ทเครื่องยนต์
• ตรวจสอบสภาพและความพร้อมของระบบจ่ายน้ำมันเชื้อเพลิง เครื่องยนต์
และปริมาณน้ำมันที่สำรองไว้
• ตรวจสอบการทำงานของระบบไฟฟ้าสำรอง ทั้งแบบอัตโนมัติและแบบที่ใช้มือ
• ตรวจสอบการระบายอากาศ ขณะเครื่องยนต์ทำงาน
• ตรวจสอบวงจรระบบจ่ายไฟฟ้า ให้แก่อุปกรณ์ช่วยเหลือชีวิต และที่สำคัญอื่น ๆ
ว่ามีความมั่นคงในการจ่ายไฟฟ้าดีขณะเกิดเพลิงไหม้ในอาคาร
• ตรวจสอบการดูแลรักษา ซ่อมบำรุง และการทดสอบระบบในอดีตที่ผ่านมา
ระบบลิฟต์ดับเพลิง ผู้ตรวจสอบจะทำการตรวจสอบครอบคลุมอย่างน้อย ดังนี้
• ตรวจสอบตามเกณฑ์ทั่วไปของลิฟต์
• ตรวจสอบสภาพโถงปลอดควันไฟ รวมทั้งช่วงเปิดต่าง ๆ และประตู
• ตรวจสอบอุปกรณ์ระบบป้องกันอัคคีภัยต่าง ๆ ภายในโถงปลอดควันไฟ
• ตรวจสอบการป้องกันน้ำไหลลงสู่ช่องลิฟต์ ( ถ้ามี )
• ตรวจสอบการทำงานของลิฟต์ดับเพลิง รวมทั้งสัญญาณกระตุ้นจากระบบ
แจ้งเหตุเพลิงไหม้ และการทำงานของระบบอัดอากาศ (ถ้ามี)
• ตรวจสอบการดูแลรักษา ซ่อมบำรุง มีรายงานการตรวจสอบมีใบรับรอง
การตรวจสอบ และการทดสอบระบบในอดีตที่ผ่านมา
ระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ ผู้ตรวจสอบจะทำการตรวจสอบครอบคลุมอย่างน้อย ดังนี้
• ตรวจสอบความเหมาะสมของชนิดอุปกรณ์ตรวจจับเพลิงไหม้
ในแต่ละห้อง /พื้นที่ ครอบคลุมครบถ้วน
• ตรวจสอบอุปกรณ์แจ้งเหตุด้วยมือ , อุปกรณ์แจ้งเหตุต่าง ๆครอบคลุมครบถ้วน
ตำแหน่งของแผงควบคุมและแผงแสดงผลเพลิงไหม้
• ตรวจสอบการทำงานของอุปกรณ์ระบบฉุกเฉินต่าง ๆ ที่ใช้สัญญาณ
กระตุ้นระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้
• ตรวจสอบความพร้อมในการแจ้งเหตุทั้งแบบอัตโนมัติ และแบบที่ใช้มือ
ของระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้
• ตรวจสอบขั้นตอนการแจ้งเหตุอัตโนมัติ และช่วงเวลาแต่ละขั้นตอน
เกี่ยวกับการตรวจไฟฟ้า
หมวด 1
ข้อกําหนดทั่วไป
ข้อ 2 นายจ้างต้องจัดทําแผนผังวงจรไฟฟ้าทั้งหมดภายในสถานที่ประกอบการ
และได้รับการรับรองจากการไฟฟ้าประจําท้องถิ่นไว้ให้ตรวจสอบได้ตลอดเวลา
หากมีการแก้ไขเพิ่มเติมหรือเปลี่ยนแปลงให้ผิดไปจากเดิม ต้องดําเนินการ
แก้ไขแผนผังนั้นให้ถูกต้อง
ข้อ 3 นายจ้างจะต้องจัดให้มีการตรวจสอบสภาพของสายไฟฟ้าและ
สภาพของอุปกรณ์ไฟฟ้า ถ้าหากพบว่าชํารุดหรือมีกระแสไฟฟ้ารั่ว
ให้ซ่อมแซมหรือเปลี่ยนใหม่ทันที
ข้อ 4 ให้นายจ้างจัดให้มีป้ายเตือนอันตรายติดตั้งในบริเวณที่จะ
เกิดอันตรายจากไฟฟ้าให้เห็นได้อย่างชัดเจน
ข้อ 5 ห้ามมิให้นายจ้างให้ลูกจ้างเข้าใกล้ หรือนําสิ่งที่เป็นตัวนําซึ่ง
ไม่มีที่ถือเป็นฉนวนอย่างดีหุ้มอยู่เข้าใกล้สิ่งที่มีไฟฟ้าน้อยกว่าระยะ
ห่างที่กําหนดไว้ในตารางที่ 1 ยกเว้น
(1) ลูกจ้างผู้นั้นสวมใส่เครื่องป้องกันอันตรายจากไฟฟ้าซึ่งเป็นฉนวน
ที่ใช้ต้านทานแรงดันได้สูงพอกับส่วนที่เป็นไฟฟ้านั้น หรือ(2)
ได้ปิดหรือนําฉนวนมาหุ้มสิ่งที่มีไฟฟ้า โดยฉนวนที่ใช้หุ้มนั้นป้องกัน
แรงดันไฟฟ้านั้นๆ ได้ หรือ
(3) ลูกจ้างที่ปฏิบัติงานกับสิ่งที่มีไฟฟ้าด้วยเทคนิคการปฏิบัติงาน
ด้วยมือเปล่า และอยู่ภายใต้การควบคุมจากผู้ที่ได้รับใบอนุญาตเป็น
ผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรม (แขนงไฟฟ้ากําลัง) จาก ก.ว.
หมวด 3
การเดินสายและเครื่องประกอบการเดินสาย
ข้อ 23 การเดินสายและเครื่องประกอบที่กําหนดในหมวดนี้ไม่ให้
ใช้ในสถานที่ซึ่งอาจจะเกิดอันตรายเนื่องจากวัตถุไวไฟ หรือ
ในสถานที่ที่อาจเกิดอันตรายจากการระเบิดได้ง่าย
ข้อ 24 การเดินสายภายในอาคาร
หมวด 4
ระบบการป้องกันกระแสไฟฟ้าเกินขนาด
หมวด 5
การออกแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟ้า
หมวด 6
สายดินและการต่อสายดิน
หมวด 7
การติดตั้งสายล่อฟ้า
